Evlerimiz esasında küçük bir tohum bankası ve bazılarımız bunun farkında olmuyoruz.
Şöyle bir dolaplarınızı karıştırın bakalım neler çıkacak?
Yazı serimizde sizlerle bugüne kadar neler keşfettik; önce biraz cesaretlendik, cam önünde, balkonda, terasta bitki yetiştirebileceğimizi öğrendik. Sonra kendi evlerimizi keşfettik. Hangi alanda yetiştiricilik yapabileceğimizi gördük. Pet şişe içinde bile yetiştiricilik yapmanın püf noktalarını öğrendik. Sonra kendimizi ve beraber yaşadığımız ailemizi ve neler yemekten hoşlandığımızın listesini yaptık. Yani zihinsel olarak artık bir sonraki tura çıkmaya hazır olduk.
Tohum dünyasına ve tohumun dünyasına yolculuk yaptık. Miniminnacık bir şey için insanoğlunun ne gibi mücadeleler verdiğini ve hayatımızdaki önemini keşfettik. Modern dünyada tohumun başına gelenleri inceledik. Tohumun yeni isimlerinin ne olduğunu ve ne manaya geldiğini de artık biliyoruz.
Bugün ise tohumdan yetiştiricilik yapmak üzere küçük bir adım atıyor olacağız. Ayrıca tohum saklama koşullarını öğreneceğiz.
İlk başta tohum çatlatmak/çimlendirmek biraz zor gibi görünebilir, zaman size geçmiyor gibi gelebilir. Ancak bir müddet sonra onların dünyaya gelişi, inanın bana, size çok iyi gelecek.
Şimdi şöyle bir bakalım evimize aldığımız gıdalara. Ne kadar çok değil mi? Pazarlarda ve marketlerde organik/ekolojik adı altında satın alacağınız çoğu gıdadan bir tohum bankası oluşturabilirsiniz kendinize. Çok fazla tohum olursa da komşularınızla veya sevdiklerinizle paylaşabilirsiniz. İnanın, harika bir doğum günü hediyesi oluyor.
Tabii bu gıdalardan tohumlarını aldıktan hemen sonra ekmiyoruz. Tohumlarımızı bazı seromoniler yaptıktan sonra saklıyoruz ve mevsiminde ekiyoruz. Diyelim ki yazın çok güzel bir çilek yediniz ve cinsini çok sevdiniz. Ekolojik olduğunu da biliyorsunuz, o zaman tohumlarını alıyorsunuz ve bir sonraki seneye baharda ekiyorsunuz. Hop yazın balkonunuzda. 😊
Mesela karpuz kestiniz mis gibi hem kokusu güzel hem lezzeti. Hop al tohumları at su dolu bir bardağın içerisine. Önce sağlam olanları tespit et. Yukarı çıkanları topla, at. Altta kalanları bir peçetenin üzerinde iyice kuruyuncaya kadar kurut ama güneşte değil, gölgede.
Tohumları doğru ortamda saklamazsanız maalesef kaybedebilirsiniz. Bakteriler onları ele geçirebilir veya sıcak ve nemli bir yerde ise daha önceden çimlenebilir.
Tohumlar karanlık yerleri severler. Aynı toprağın altında gibi olmalılar. Kuru olacaklar ve 14 derece civarında uzun süre saklanabilirler. Köylerde toprağın altında saklarlar mesela çünkü orası yaz, kış 14 - 15 derecede kalır.
Bu videoda kendi evinizde yapabileceğiniz tohum saklama kabı yapımı var. Ama ben uğraşmak istemem derseniz cam şişelerde de saklayabilirsiniz. Ama nemi ortadan kaldırmanız gerekiyor.
Ben ise Koçtaş’dan aldığım bu plastik kutuları kullanıyorum. Bendeniz bir düzen hastasıyım. Karışıklığı hiç sevmiyorum. O yüzden bu yöntemleri geliştirdim.
İçerisine tohumlarımı koyarken ise Rossman’da satılan boş çay poşetlerini kullanıyorum. Yavrularımı nemden koruyor. Tohumları saklarken etiketlemeyi unutmayın, dilerseniz sizinle paylaştığımız etiket görselinin bir çıktısını alıp, üzerini tohum bilgileriyle doldurabilirsiniz.
Yukarıda görselde size fikir olsun diye önerdiğim şeylerin dışında daha pek çok tohum var esasında evimizde...
Maş fasulyesi, mercimek, chia tohumu. Bunları ise çimlendirip 6-7 cm’e geldiklerinde keserek salatalarınıza koyabilirsiniz. Mikroyeşillik kıvamında salatalarınıza sağlıklı bir garnitür olabilir.
Tüm bu bilgiler yetiştiriciliğe yeni başlayacakların önlerinde bir hedef olabilir.
Ama eğer siz hemen bu yaz balkonunuzda veya terasınızda yetiştiriciliğe başlamak istiyorsanız tohum alarak da işe başlayabilirsiniz.
Zaten daha önce karar vermiştiniz neler seviyorsunuz diye. Veya ilk seneye mahsus fide de alabilirsiniz güvenilir yerlerden. Unutmayın sizin yaşadığınız yerin iklimini seven bitkileri seçmeye özen gösterin. Desti domatesi getirip İstanbul’da balkonda yetiştirmeye çalışınca olmuyor. 😊
Neler yetiştireceğinizi düşündüyseniz haftaya sizlere toprak derinlikleriyle ilgili bazı ipuçları vereceğim. Bu çok önemli bir konudur. Ardından da toprak seçimini konuşacağız.
Az kaldı, bu sene balkonlar teraslar bitkilerle dolacak... 🌿
Nevra Akın Oktay